Od dłuższego czasu Ministerstwo Zdrowia pracowało nad tematem nadużyć w wystawianiu e-recept w ramach tak zwanych receptomatów.
Celem Ministerstwa Zdrowia było ograniczenie ryzyka uzależnień lekowych. Problem ten wynika – zdaniem MZ – głównie z działalności tzw. „receptomatów”, umożliwiających uzyskanie recept na środki typowo uzależniające.
Od 7 listopada 2024 r. nastąpiły zmiany dotyczące recept na leki opioidowe.
Możliwość przepisania na receptę takich substancji jak:
- fentanyl,
- morfina,
- oksykodon,
- konopi ziele inne niż włókniste oraz wyciągi, nalewki farmaceutyczne, a także wszystkie inne wyciągi z konopi innych niż włókniste oraz
- żywica konopi
możliwe jest po osobistym zbadaniu przez lekarza.
Kiedy nie potrzeba osobistego zbadania?
Nie ma wymogu osobistego zbadania, gdy receptę wystawia lekarz udzielający świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej w przypadku kontynuacji leczenia preparatem.
Z kolei, gdy mowa o nocnej i świątecznej opiece zdrowotnej, to wymóg osobistego zbadania już funkcjonuje.
Wcześniej pacjent miał możliwość uzyskania recepty na opioidowe leki przeciwbólowe bez konieczności osobistego badania, na przykład w trakcie konsultacji telemedycznej. Teraz wydanie recepty na substancje, o których mowa powyżej wymaga osobistego badania pacjenta.
Zdaniem Ministerstwa Zdrowia zmiany te spowodują ograniczenie negatywnych zjawisk społecznych związanych z nadużywaniem tego rodzaju substancji, w tym z ich nadmierną preskrypcją. Jednak pytanie jakie konsekwencje wywołają te regulacje przykładowo wśród pacjentów, którzy pozostają pod opieką w ramach hospicjów, poradni leczenia bólu – w takich przypadkach nie ma wyjątku od zasady osobistego zbadania pacjenta. Zatem jest to dodatkowe obciążenie dla lekarzy POZ – i pytanie czy będą oni chcieli kontynuować terapie, gdzie stosowane są opioidy u pacjentów, których tak dobrze nie znają (a przynajmniej nie znają ich tak dobrze jak lekarz medycyny paliatywnej).
Reasumując:
- od 7 listopada 2024 r. fentanyl, morfina, oksykodon, konopi ziele inne niż włókniste oraz wyciągi, nalewki farmaceutyczne, a także wszystkie inne wyciągi z konopi innych niż włókniste oraz żywica konopi, mogą zostać przepisane na receptę po osobistym zbadaniu pacjenta;
- wymogu osobistego zbadania pacjenta nie stosuje się w przypadku wystawienia recepty przez lekarza udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (lekarza POZ) w przypadku kontynuacji leczenia preparatem i wyjątek ten nie dotyczy sytuacji, gdy receptę na kontynuację leczenia preparatem wystawia lekarz przyjmujący w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
Wykorzystane źródła:
– rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2006 r. w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje (wersja od 7 listopada 2024 r.).
