Na samym początku warto wyjaśnić, że jednym ze środków dowodowych jest właśnie wspomniany w tytule artykułu dowód z grupowego badania krwi, przy czym w praktyce jest on rodzajem dowodu z opinii biegłego, czy elementem takiego dowodu – polega on po prostu na przeprowadzeniu dowodu z badania grup krwi.
W celu przeprowadzenia dowodu z grupowego badania krwi, sąd zwraca się do biegłego o pobranie krwi, zbadanie jej i złożenie sprawozdania o wynikach badania łącznie z końcową opinią.
Sprawozdanie z grupowego badania krwi powinno zawierać:
- stwierdzenie, czy sprawdzono należycie tożsamość osób, których krew pobrano, oraz
- wskazanie sposobu przeprowadzenia badania.
Sprawozdanie powinno być podpisane przez osobę, która przeprowadziła badanie, a jeżeli krew została pobrana przez inną osobę, pobranie krwi powinno być stwierdzone jej podpisem.
Zatem należy wprost stwierdzić, że przed sądem opiekuńczym możliwe jest, aby przeprowadzić dowód z grupowego badania krwi.
Kiedy najczęściej wykorzystywany jest ten dowód?
W sprawach dotyczących ustalenia czy zaprzeczenia pochodzenia dziecka.
Przykład: dowód może doprowadzić do stanowczego wykluczenia ojcostwa lub macierzyństwa.
Czy takie pobranie krwi wymaga zgody badanego?
Tak, jak najbardziej. Pobranie krwi w celu jej badania może nastąpić tylko za zgodą osoby, której krew ma być pobrana, a jeżeli osoba ta nie ukończyła trzynastu lat lub jest ubezwłasnowolniona całkowicie – za zgodą jej przedstawiciela ustawowego.
Poddanie się grupowemu badaniu krwi nie jest obowiązkowe. Zgoda na pobranie krwi powinna być udzielona w sposób świadomy.
Skoro dowód z grupowego badania krwi głównie jest wykorzystywany w sprawach rodzinnych, to warto zadać sobie jeszcze jedno ważne pytanie.
Co jeśli matka w sprawie o zaprzeczenie ojcostwa odmawia zgody na pobranie od dziecka poniżej 13 lat krwi? Czy sąd opiekuńczy może zarządzić pobranie krwi od dziecka?
W sytuacji małoletniego poniżej 13 roku życia – niepozbawiony władzy rodzicielskiej ojciec może wystąpić do sądu opiekuńczego, jeżeli matka sprzeciwia się pobraniu próbki krwi od dziecka. Sąd opiekuńczy może (NIE musi) zarządzić pobranie krwi, ale tylko w sytuacji, gdy małoletni ma poniżej 13 lat i tylko gdy wymaga tego dobro dziecka.
Podkreślenia wymaga fakt, że sąd opiekuńczy może zarządzić pobranie krwi od dziecka tylko wtedy, gdy w okolicznościach sprawy dobro dziecka tego wymaga. Zatem zwrócimy uwagę na to, że sąd może, ale nie musi zarządzić pobrania krwi od dziecka.
A czy sąd opiekuńczy może „zmusić” matkę do tego badania?
Nie, nie może – tak jak już powyżej wskazałam – badanie może nastąpić tylko za zgodą osoby, której krew ma być pobrana (bądź jej przedstawiciela ustawowego). Na podstawie obowiązującego prawa nie można samej matki dziecka w żaden sposób zmusić do poddania się badaniu krwi.
Jeśli matka dziecka nie wyraża zgody na badanie krwi dziecka poniżej 13. roku życia to czy możemy mówić o nienależytym wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez matkę dziecka?
O nienależytym wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez matkę dziecka, która w procesie o zaprzeczenie ojcostwa nie wyraża zgody na pobranie krwi dziecka, można mówić jedynie w szczególnych wypadkach, gdyby okoliczności niedwuznacznie wskazywały, że biologicznym ojcem dziecka jest inny mężczyzna, pragnący uznać dziecko, czemu stałby na przeszkodzie nieuzasadniony opór matki, sprzeciwiającej się przeprowadzeniu dowodu w kierunku obalenia domniemania pochodzenia dziecka z małżeństwa.
Wykorzystane źródła:
– ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego;
– uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 1969 r., sygn. III CZP 124/68;
– uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 1987 r., sygn. III CZP 11/87;
– wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1969 r., sygn. II CR 569/68;
– wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 1969 r., sygn. I CR 128/69;
– Piaskowska Olga Maria (red.), Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz.
